1. L/C là gì?
Thư tín dụng (Letter of Credit – L/C) là thư do ngân hàng phát hành, theo yêu cầu của người nhập khẩu, cam kết với người bán về việc thanh toán một khoản tiền nhất định, trong một khoảng thời gian nhất định, nếu người bán xuất trình được một bộ chứng từ hợp lệ, đúng theo quy định trong L/C.
Nôm na, L/C là thư cam kết của ngân hàng về việc trả tiền người xuất khẩu. Các đối tác ký kết hợp đồng thường có trụ sở ở những quốc gia khác nhau nên giữa các bên vẫn tồn tại sự thiếu tin tưởng lẫn nhau, phương thức tín dụng chứng từ giúp 2 bên yên tâm về quyền lợi của mình.
2. Các bên tham gia
- Người xin mở thư tín dụng (applicant): là người mua hàng (người nhập khẩu hàng hóa), hoặc là người mua ủy thác cho một nhà nhập khẩu khác
- Ngân hàng mở thư tín dụng (Issuing or Opening Bank – ngân hàng phát hành): là ngân hàng bên người mua (NH đại diện cho nhà Nhập Khẩu), cấp tín dụng cho người mua (nhà NK)
- Người hưởng lợi (Beneficiary): là người bán hàng (người Xuất Khẩu) hay bất cứ chủ thể nào khác được người hưởng lợi chỉ định.
- Ngân hàng thông báo thư tín dụng (Advising or Notifying Bank): là ngân hàng đại diện cho người bán (nhà XK) được hưởng lợi thư tín dụng.
3. Các loại LC phổ biến hiện nay:
- L/C có thể hủy ngang (Revocable LC): là loại LC có thể chỉnh sửa nội dung hoặc hủy mà không cần thông báo cho nhà XK, nó rủi ro với nhà XK ở chỗ hàng có thể đang trên đường vận chuyển trước khi việc thanh toán được thực hiện. Như vậy, có thể thấy L/C có thể hủy ngang không thực sự được sử dụng rộng rãi và thường chỉ áp dụng cho các giao dịch giữa các DN có mối quan hệ làm ăn uy tín và lâu dài, đặc biệt có quan hệ tín dụng tốt hoặc giữa công ty mẹ + con.
- L/C không thể hủy ngang (Re-revocable LC): được áp dụng rộng rãi trong các quan hệ mua bán Quốc tế, loại LC này sau khi đã được NH phát hành thì không thể sửa đổi, bổ sung hay hủy bỏ trong thời hạn hiệu lực của LC nếu chưa có sự thỏa thuận của các bên tham gia.
- L/C đặc biệt (điều khoản đỏ – Red Clause LC): loại LC cũng không được dùng quá rộng rãi bởi trên thực tế LC này là loại mà người bán sẽ được hưởng một số tiền nhất định theo tỷ lệ % của trị giá LC, như vậy NH phát hành sẽ ủy quyền cho NH chiết khấu thanh toán cho nhà XK một số tiền dựa trên chứng từ xuất trình của nhà XK. Tuy nhiên, nhà XK vẫn có nghĩa vụ phải bồi hoàn số tiền ứng trước nếu không xuất trình được bộ chứng từ hợp lệ trong thời gian yêu cầu (thông thường nhà XK sẽ trình đủ bộ HSXK trong thời hạn yêu cầu). Nhưng số tiên ứng trước phải dựa trên yêu cầu của người mở LC (nhà NK). Dĩ nhiên là rủi ro vẫn thuộc nhà NK bởi số tiền ứng trước có thể sử dụng không đúng mục đích hoặc hàng bị lỗi không chuyển giao đúng hạn hoặc chứng từ XK không phù hợp quy định LC….
- L/C tuần hoàn (Revolving LC): loại L/C được sử dụng nhiều lần do tự động khôi phục lại giá trị sau khi hết hạn, đây là loại LC không hủy ngang
- L/C chuyển nhượng (Re-revocable Transferable LC): là loại L/C không thể hủy ngang mà người thụ hưởng đầu tiên có thể chuyển nhượng cho người thứ 2 (nhưng người thứ 2 không được phép chuyển nhượng lần nữa). Giá trị LC được chuyển nhượng có thể là một phần hoặc toàn bộ giá trị. Như vậy, người thụ hưởng đầu tiên đóng vai trò là trung gian môi giới hoặc mua bán mà không trực tiếp cung cấp hàng hóa cho nhà NK.
- L/C giáp lưng (Back to Back Re-revocable L/C): là loại L/C khá đặc biệt nhưng ngày càng sử dụng rộng rãi khi THẾ GIỚI NGÀY CÀNG PHẲNG. Thường được sử dụng trong trường hợp nhà XK mua hàng từ các nhà cung cấp khác để XK. Khi đó, nhà XK gửi cho NH thư tín dụng mà nhà NK gửi cho mình để NH có căn cứ mở LC cho nhà cung cấp hàng hóa và được gọi là LC giáp lưng. Khi L/C giáp lưng được mở thì 2 bộ L/C sẽ độc lập hoàn toàn và NH mở L/C giáp lưng có trách nhiệm thanh toán cho nhà cung cấp hàng hóa
- L/C dự phòng (Standby L/C) và L/C xác nhận (Confirmed Re-revocable L/C): thực tế rất ít trường hợp các giao dịch mua bán quốc tế sử dụng L/C dự phòng và L/C xác nhận. Mục đích của 2 loại L/C này là nhằm đảm bảo cam kết thanh toán từ NH hoặc nghi ngờ năng lực tài chính của NH chiết khấu
- L/C trả ngay (L/C at sight): là loại L/C mà người bán sẽ được thanh toán ngay khi xuất trình được bộ chứng từ phù hợp các quy định trong L/C cho NH thông báo, đương nhiên lúc này người XK sẽ phát hành hối phiếu trả ngay yêu cầu thanh toán
- L/C trả chậm (Deferred payment L/C): là loại L/C không hủy ngang mà trong đó NH phát hành cam kết với người bán là sẽ thanh toán trong một khoảng thời gian cụ thể ghi trong L/C khi đã nhận chứng từ gốc mà không cần có hối phiếu. Nếu NH mở L/C chỉ định NH khác thanh toán thì NH mở phải có trách nhiệm bồi hoàn số tiền cho NH thanh toán.
4. Trình tự tiến hành nghiệp vụ thư tín dụng như sau:
Quy trình thanh toán LC
Quy trình làm thanh toán LC
Bước 0: Sau khi 2 bên tiến hành ký hợp đồng mua bán thì nhà NK căn cứ nội dung hợp đồng để tiến hành mở thư tín dụng
Bước 1: Căn cứ vào hợp đồng ngoại thương đã ký, nhà nhập khẩu gửi đơn yêu cầu mở thư tín dụng đến ngân hàng phát hành và tiến hành ký quỹ (nếu có). Ký quỹ có thể 100% hoặc dưới 100% tùy mức độ uy tín của doanh nghiệp theo đánh giá của ngân hàng nơi mở LC
✔ Trường hợp 1: Ký quỹ 100% trị giá mở LC
Thông thường với những doanh nghiệp mới tham gia kinh doanh, uy tín với khách hàng chưa cao, không có các máy móc hay tài sản thế chấp tại ngân hàng thì khi đó ngân hàng thường yêu cầu doanh nghiệp sẽ ký quỹ 100% trị giá LC.
✔ Trường hợp 2: Ký quỹ dưới 100%
Ngược với trường hợp trên, nếu doanh nghiệp của bạn đã giao dịch với ngân hàng nhiều lần, có uy tín về tài chính với ngân hàng hoặc có các tài sản đảm bảo thì ngân hàng sẽ đồng ý cho bạn mở LC ký quỹ dưới 100%. Cụ thể tối thiểu 10% trị giá mở LC được áp dụng. Ví dụ LC trị giá 100,000 USD thì bạn cần chuẩn bị số tiền tối thiểu 10,000 USD để chuẩn bị mở LC.
Hồ sơ mở LC bạn có thể tham khảo tại các ngân hàng, về cơ bản bao gồm có:
- Đơn yêu cầu mở LC (theo mẫu ngân hàng): 02 bản gốc
- Hợp đồng mua bán ngoại tệ(nếu có): 02 bản gốc
Bước 2: Ngân hàng phát hành thư tín dụng sẽ xem xét hồ sơ mở LC, nếu hợp lệ sẽ phát hành thư tín dụng (LC) qua ngân hàng thông bán cho Người xuất khẩu hưởng lợi.
Bước 3: Ngân hàng đại lý sẽ tiến hành thông báo thư tín dụng và chuyển bản gốc thư tín dụng cho Người hưởng lợi (Người xuất khẩu).
Bước 4: Nhà xuất khẩu tiến hành kiểm tra L/C. Đến thời gian giao hàng theo quy định, nhà xuất khẩu tiến hành giao cho nhà nhập khẩu.
Bước 5: Nhà xuất khẩu xuất trình chứng từ cho ngân hàng thông báo để gửi cho ngân hàng phát hành LC.
Bước 6: Ngân hàng thông báo sau khi đã kiểm tra chứng từ thì chuyển bộ chứng từ do nhà xuất khẩu chuyển sang để ngân hàng mở L/C xem xét trả tiền. Bộ chứng từ thông thường được gửi qua đường chuyển phát nhanh từ Ngân hàng bên Xuất khẩu đến Ngân hàng bên Nhập khẩu.
Bước 7: Ngân hàng phát hành kiểm tra và thông báo kết quả kiểm tra bộ chứng từ cho người yêu cầu.
Bước 8: Người yêu cầu (nhà nhập khẩu) sau khi được thông báo về chứng từ nếu trường hợp chứng từ có sự khác biệt đề nghị tu chỉnh hoặc chấp nhận thanh toán đồng thời nhận bộ chứng từ để đi nhận hàng.
Bước 9: Ngân hàng thông báo yêu cầu Ngân hàng phát hành thanh toán tiền cho Nhà Xuất khẩu (người hưởng thụ).
Bước 10: Ngân hàng thông báo tiến hành chính thức ghi có trong tài khoản của người hưởng lợi.
5. Nội dung chủ yếu của L/C
- Số hiệu, địa điểm và ngày mở LC
- Tên, địa chỉ của những người có liên quan LC
- Số tiền, thời hạn hiệu lực, thời hạn trả tiền và thời hạn giao dịch
- Nội dung về hàng hóa, phương thức vận chuyển, điều kiện giao nhận
- Bộ chứng từ gốc mà nhà XK phải xuất trình
- Cam kết của NH, những điều khoản đặc biệt và chữ ký của NH
6. Đặc điểm L/C
💥 Ngân Hàng và các bên liên quan tham gia chỉ giao dịch trên cơ sở chứng từ, không dựa trên hàng hóa hay dịch vụ
💥 L/C cần ghi rõ là hủy ngang hay không hủy ngang, nếu không ghi rõ thì mặc định là L/C không hủy ngang
💥 Chứng từ L/C chỉ được coi như không phù hợp với các điều khoản quy định trên L/C: nếu chứng từ mâu thuẫn với các điều khoản quy định trong L/C hay nội dung các chứng từ mâu thuẫn với nhau.
💥 Thông thường NH phát hành chỉ có khoảng thời gian 7 ngày làm việc để kiểm tra tính chính xác và hợp lệ của bộ chứng từ so với điều khoản trên L/C, nếu quá 7 ngày thì coi như NH phát hành L/C không còn quyền thông báo sai sót.
7. Rủi ro và lưu ý khi sử dụng phương thức thanh toán LC
- Kiểm tra tính chính xác của chứng từ phải khớp với LC.
- NH chỉ kiểm tra chứng từ không kiểm tra hàng hóa nên hàng hóa vẫn có thể không đúng chất lượng
- Người mua vẫn phải ký quỹ một khoản tiền (thậm chí là 100% giá trị hợp đồng).
- LC hoàn toàn độc lập với hợp đồng ngoại thương và khi LC đã được mở thì nghĩa là phương thức thanh toán đã được thiết lập, việc thanh toán của NH không phụ thuộc vào mối quan hệ hay tranh chấp (nếu có) giữa người mua và người bán. NH chỉ căn cứ vào bộ chứng từ và nội dung L/C để tiến hành thanh toán.
- Trong trường hợp người mua không thanh toán cho NH thì NH phát hành vẫn phải thanh toán tiền hàng cho nhà XK, thực hiện đầy đủ nghĩa vụ và đúng với các điều khoản đã được quy định trong LC.
Về phí mở L/C thì tùy theo mức độ mà người mở LC thực hiện ký quỹ
👉 Nếu ký quỹ 100% trị giá L/C: phí 0,075% trị giá L/C mở.
👉 Nếu ký quỹ 30 – 50% trị giá L/C: phí 0,10% trị giá L/C mở.
👉 Dưới 30% trị giá L/C: phí 0,15% trị giá L/C mở (min 5 USD và max 200 USD).
👉 Miễn ký quỹ: phí 0,2% trị giá L/C mở (min 5 USD và max 300 USD).
Khi mở L/C trả chậm: phải có sự bảo lãnh của ngân hàng nên nhà nhập khẩu phải trả thêm 0,2% – 0,5% cho mỗi quý tùy vào từng mặt hàng nhập khẩu.
Mọi thắc mắc và cần tư vấn về phương thức thanh toán quốc tế hoặc thủ tục hải quan xuất nhập khẩu. Hãy liên hệ với chúng tôi ngay để được tư vấn tốt nhất!
